Category: Makala

Na Nabil Mahamudu Istilahi ni neno au maneno (msamiati) yanayotumika katika uga fulani maalumu, unaweza ukawa uga wa kimichezo, kitabibu, kisanaa na kiutawala. Idara ya Istilahi na Kamusi katika Baraza la Kiswahili la Taifa ndio yenye kazi ya kukusanya maneno kutoka nyanja mbalimbali ambayo yana uhitaji katika jamii kimatumizi kwa mujibu wa Wema. Msigwa (Mchunguzi wa lugha, Bakita) anabaisha kwamba “kinachofanyika tunakusanya istilahi kutoka lugha mbalimbali huwa mara nyingi tunakusanya istilahi kutoka lugha ya Kiingereza na kuzitafutia visawe, visawe ni yale maneno yanakuwa na maana sawa na msamiati wa lugha ya kiingereza.” alisema Msigwa ambaye pia ni Mkuu wa Idara…

Nabil Mahamudu na Loveness John Serikali ya Tanzania kupitia wizara zenye dhamana ya utamaduni, imeandaa Mkakati wa Taifa wa Kubidhaisha Kiswahili katika kutekeleza mambo mbalimbali ya ukuzaji na kuendeleza lugha ya Kiswahili. Miongoni mwa mambo yaliyobainishwa ni pamoja na kuwasajili wataalamu wa Kiswahili katika kanzidata na kuwatumia kikamilifu, kutoa mafunzo ya kunoa stadi kwa wataalamu wa nyanja mbalimbali katika Kiswahili (mfano, wakalimani wa lugha ya kawaida na lugha ya alama, wafasiri, walimu wa kufundisha Kiswahili kwa wageni, wahariri). Pia kuandaa vitendeakazi vya kuwezesha ubidhaishaji wa Kiswahili kwa maana ya kuandika vitabu vya kufundishia na kujifunzia wageni, kuwezesha matumizi ya Teknolojia…

Na Antonio Onorati Sote tumepoteza fursa nyingi za kujua historia za mashujaa au viogozi hodari kwa sababu tunasoma sehemu moja ya historia tukisahau umuhimu wa michango ya watu wa nchi mbalimbali.  Mfano mkubwa ni ule wa Louis Rwagasore kutoka Burundi, mtu ambaye anaweza kutufundisha mambo mengi kwa kupitia maisha yake. Watu wachache wanajua historia ya mwanasiasa huyo ambaye aliishi wakati wa ukoloni na alithubutu kukabili utawala wa kikoloni kwa ajili ya uhuru wa nchi yake. Louis Rwagasore alizaliwa mwaka 1932 mjini Gitega, alikuwa mtoto wa Mfalme wa Burundi, Mwambutsa Mbangiricenge, kutoka ukoo wa “Baganwa”, hawa walikuwa watu muhimu wa makao…

Na Benard Semen Neno Kiswahili linatokana ni neno la kiarabu Sawahil lenye maana ya upwa au Pwani. Hivyo, Kiswahili ni lugha ambayo ilizungumzwa na watu wa Pwani ya Afrika Mashariki. Lugha ya Kiswahili ilianza kuzungumzwa tangu mwaka 700 AD, hasa katika Kisiwa cha Lamu na ukanda wa Mto Tana. Ilienea zaidi baada ya mwaka 975 AD wakati Sultan Ali Ibn al-Hassan Shirazi alipoitawala Kilwa, ilienea hadi Kusini mwa mji wa Sofala (kwa sasa Msumbiji) na kuvuka ng’ambo ya mto Zambezi kwani ilitumia katika shughuli za kibiashara.Lugha ya Kiswahili ilikuwa na lahaja nyingi, baadhi ya lahaja hizo ni Chimiini, Kitikiu, Kisiu,…

Na Ismail Himu Uandishi wa fashihi hasa tamthiliya na riwaya umekuwa ni sehemu ya maisha yangu kwa zaidi ya miaka kumi sasa na ninajivunia kwa hilo. Miongoni mwa vitabu nilivyoandika ni tamthiliya ya CHANZO NI WEWE, USASA USASAMBU, NJIA IMEPATIKANA, WAKILIA TUTACHEKA na riwaya ya DIWANI HAYAWANI. Pia nina kitabu cha ushairi kiitwacho TUMAINI AFRIKA nilichoshirikiana na BERYA M. JASPER Kwenye majukwaa mbalimbali ya waandishi ninayopita nakutana na makundi makubwa ya vijana wanaotamani kuandika au hata waliowahi kuandika vitabu lakini wakiwa na changamoto mbalimbali. Wapo wanaohoji, “Himu mbona mimi nimeandika lakini sioni manufaa ya kuandika kitabu?” Wengine wakiamini maisha niliyonayo…